Ngộ Độc Thực Phẩm Nguyên Nhân, Triệu Chứng Và Phòng Tránh

Ngộ độc thực phẩm

Ngộ độc thực phẩm (NĐTP) là tình trạng người bệnh bị trúng độc do ăn phải thực phẩm hoặc uống nước bị nhiễm trùng, nhiễm độc. Nguyên nhân gồm thực phẩm ôi thiu và thực phẩm chứa chất phụ gia, chất bảo quản vượt quá mức cho phép. Hãy cùng BS. Phan Thị Hòa Nhã thuộc Phòng Khám Nhi Đồng Zen tìm hiểu nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh ngộ độc thực phẩm tại bài viết này nhé!

Nguyên nhân gây ngộ độc thực phẩm

  • Vi khuẩn gây bệnh thương hàn: nôn ói, nhức đầu, choáng váng, sốt kéo dài, tiêu chảy.
  • Độc tố của vi khuẩn có trong sữa và thịt gia cầm chưa nấu chín: đau đầu, chóng mặt, buồn nôn, mạch đập nhanh, tiêu chảy.
  • Độc tố vi khuẩn có trong thịt cá bị ươn và đồ hộp bị hư căng phồng nắp gây phá hủy hệ tiêu hóa trung ương, có thể gây tử vong.
  • Độc tố vi nấm trên những loại hạt và bột ngũ cốc.
  • Sán lá gan do ăn gỏi cá sống, ốc nướng, luộc chưa chín.
  • Các kim loại nặng như chì, thủy ngân tồn dư từ thuốc bảo vệ thực vật và sử dụng các chất phụ gia, chất bảo quản không được cho phép.

Triệu chứng ngộ độc thực phẩm

  • Có thể xảy ra vài phút, vài giờ, vài ngày sau khi ăn uống thực phẩm bị nhiễm độc.
  • Xảy ra hàng loạt với những người cùng ăn uống chung loại thực phẩm.
  • Đau bụng dữ dội, nôn mửa, tiêu chảy, dấu hiệu mất nước, đau đầu, tim đập nhanh, trụy mạch.

Biến chứng của ngộ độc thực phẩm

  • Rối loạn tiêu hóa, rối loạn tim mạch.
  • Chảy máu ruột, dạ dày, đau dữ dội ở nhiều nơi như cổ, họng, ngực.

Sơ cứu và xử trí ngộ độc thực phẩm

  • Để giảm ngộ độc thực phẩm, cần gây nôn để loại bỏ độc chất bằng cách dùng ngón trỏ ép vào góc lưỡi và cho uống nước muối ấm pha đậm đặc. Lưu ý không để chất ói vào phổi bằng cách đặt bệnh nhân nằm nghiêng.
  • Giữ lại mẫu thực phẩm nghi ngờ để tìm nguyên nhân gây ngộ độc.
  • Bù dịch bằng ORESOL: pha đúng nồng độ, uống trong vòng 24 giờ sau khi pha, không đun sôi dung dịch, uống từng ngụm và bù đủ lượng đã ói.
  • Đưa ngay đến cơ sở y tế gần nhất để tiếp tục xử trí.

Phòng tránh ngộ độc thực phẩm

  • Lựa chọn thực phẩm an toàn, có nguồn gốc rõ ràng, còn hạn sử dụng và không bị ôi thiu.
  • Bảo quản thực phẩm đúng cách.
  • Giữ vệ sinh trước, trong và sau khi chế biến thức ăn.
  • Chế biến thức ăn đảm bảo chín, uống nước sôi.
  • Tránh ăn các loại thực phẩm như cóc, cá nóc, khoai tây mọc mầm, nấm lạ…

Bảo quản thực phẩm

Thực phẩm nên được bảo quản trong tủ lạnh ở nhiệt độ phù hợp và trong thời gian cho phép. Không để thức ăn bên ngoài trong thời tiết nắng nóng từ 1-2 giờ để tránh ôi thiu.

Quy trình chế biến thực phẩm

  • Rửa tay sạch sẽ trước, trong và sau khi chế biến thức ăn.
  • Rửa sạch thực phẩm dưới vòi nước chảy.
  • Rửa sạch ngay các dụng cụ nấu nướng.

Thực tế

  1. Không nên ăn canh rau, rau luộc bảo quản qua đêm vì lúc này rau đã mất hết các vitamin. Khoảng 4 giờ sau nấu, vi khuẩn sẽ phân hủy trong rau trở thành các nitrit lipid rất có hại cho sức khỏe.
  2. Trứng luộc, đặc biệt là trứng lòng đào không nên để lâu sau khi luộc vì chất béo và chất đạm có trong trứng sẽ bị biến tính.
  3. Nước trà xanh để lâu thường bị xỉn màu, và vitamin C bị phân hủy khi uống do vi khuẩn và nấm gây nguy hiểm cho sức khỏe.
  4. Nấm nấu chín để qua đêm không còn dinh dưỡng, nitrit phân hủy thành độc tố.
  5. Các loại hải sản không nên để qua đêm, canh có nêm gia vị gây phản ứng hóa học khi để lâu, gây ngộ độc lâu dài và gây hại cho tủy xương, gan, thận, có thể gây ung thư.
  6. Đậu phụ không nên chế biến để qua đêm vì lúc này cơ thể không còn tiếp nhận được những chất dinh dưỡng và hàm lượng protein có trong đậu phụ.

BS. PHAN THỊ HÒA NHÃ

Leave a comment